Jadwiga Rotecka-Szewczuk (Szewczukowa) pseud. „Jadzia”, „Jadwiga” (1911–1959), nauczycielka, harcmistrzyni, organizatorka harcerstwa w szkołach powszechnych oraz hufcowa harcerek w Gdyni (1938–1939; 1945–1947), komendantka Morskiego Środowiska Harcerek w Gdyni (1945), kierowniczka Wydziału Zuchów komendy Morskiej Chorągwi Harcerek (1947–1948), organizatorka sieci łączności Szarych Szeregów i Związku Walki Zbrojnej, więźniarka obozu koncentracyjnego.

Urodziła się 5 września 1911 r. w Berlinie. Była córką rzemieślnika – stolarza Stanisława Roteckiego (1883–1945) i Weroniki z d. Kryszak (1881–1956), miała kilkoro rodzeństwa. W 1923 r. rodzina Roteckich powróciła do Polski, zamieszkała początkowo Koronowie pod Bydgoszczą, a następnie w 1930 r. przeniosła się do Gdyni.

Po ukończeniu szkoły powszechnej i wydziałowej w Koronowie Jadwiga podjęła naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Inowrocławiu. W 1931 r. zdobyła dyplom nauczycielki szkół powszechnych i do 1933 r. pracowała jako nauczycielka w prywatnym domu w Dobrym koło Nieszawy. Następnie aż do wojny pracowała w szkołach powszechnych na terenie Gdyni.

Z harcerstwem była związana od 1923 r., działała w drużynach pełniąc funkcje zastępowej i przybocznej, była drużynową drużyny harcerek w seminarium nauczycielskiego. Po przyjeździe do Gdyni zainicjowała powstawanie drużyn harcerskich w szkołach w których uczyła, opiekowała się 5 Harcerską Drużyną Żeńską im. Królowej Jadwigi przy Szkole Powszechnej nr 7 w robotniczej dzielnicy Gdyni-Grabówku. W latach 1933–1938 była instruktorką komendy gdyńskiego Hufca Harcerek, w 1937 r. została mianowana podharcmistrzynią. W 1938 r. została powołana na funkcję hufcowej II Hufca Dziewcząt Młodszych oraz III Hufca Zuchów w Morskim Środowisku Harcerek w Gdyni. Weszła w skład komendy Pogotowia Harcerek w Gdyni, została przeszkolona w zakresie służb: łączności, sanitarnej, gospodarczej, obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej oraz posługiwania się bronią. W sierpniu 1938 oraz 1939 roku została przez Wydział Zagraniczny Głównej Katery Harcerek oddelegowana do prowadzenia obozów harcerskich dla dzieci polskich robotników we Francji.

Wybuch II wojny światowej zastał Rotecką we Francji. Powróciła do Gdyni przez Włochy i Jugosławię. W Gdyni początkowo była zatrudniona jako nauczycielka a następnie pracownica biurowa w obozie jeńców angielskich w Gdyni-Redłowie. Równolegle nawiązała kontakt z ugrupowaniami konspiracyjnymi. Współpracując z hm. Lucjanem Cylkowskim (HSB t. 5) oraz hm. Benedyktem Porożyńskim (HSB t. 4) zorganizowała z harcerek i kierowała dużą siecią łączniczek, które obok miejscowych struktur Szarych Szeregów „obsługiwały” Związek Walki Zbrojnej – Armię Krajową. Zorganizowała i prowadziła działającą w ramach gdyńskich Szarych Szeregów drużynę harcerek. Gestapo aresztowało ją 19 października 1942 r. po intensywnych przesłuchaniach została skierowana do obozu koncentracyjnego KL Stutthof (nr jeniecki 17633). Tu nawiązała kontakt z osadzonymi wcześniej harcerkami i instruktorkami, m.in. byłą Naczelniczką Harcerek hm. Anną Dydyńską-Paszkowską (HSB t. 2). Zaangażowała się w organizację wśród więźniarek życia religijnego, kulturalnego i samopomocy. Od 24 stycznia 1945 r. brała udział w tzw. „marszu śmierci” w grupie ewakuowanych więźniów. 10 marca tego roku odzyskała wolność. Przebywając w kwarantannie pod Wejherowem odszukała ciężko chorego B. Porożyńskiego, którym opiekowała się przez ostatnie jego dni w organizowanym przez siebie szpitaliku.

12 kwietnia 1945 r. po powrocie do Gdyni zgłosiła gotowość pracy w szkole. Równocześnie przystąpiła do odbudowy miejscowego harcerstwa. Już w 1945 r. została hufcową (do 1947 r.), a jesienią została mianowana komendantką Morskiego Środowiska Harcerek w Gdyni. 2 października rozkazem Naczelniczki Harcerek L. 3/45 została powołana w skład komendy Morskiej Chorągwi Harcerek. W latach 1947–1948 pełniła funkcję kierowniczki Wydziału Zuchów Morskiej Chorągwi Harcerek z siedzibą w Gdyni. Kierowała Domem Harcerek w Gdyni. Zmiany i naciski polityczne na ZHP skłoniły podobnie jak znaczące grono instruktorów do zawieszenia harcerskiej działalności. Powróciła do niej po tzw. „Zjeździe Łódzkim” reaktywującym ZHP. W 1957 r. został wybrana zastępcą hufcowej Hufca Harcerek w Gdyni. W Szkole Podstawowej nr 12 na gdyńskim osiedlu Witomino, gdzie pracowała, zorganizowała i prowadziła drużynę harcerską. Nominację na harcmistrzynię otrzymała w 1959 r.

Zmarła 21 V 1959 r. i została pochowana na cmentarzu Gdynia-Witomino.

W 1968 r. Szczep ZHP przy Szkole Podstawowej nr 2 w Gdyni otrzymał jej imię. W 2008 r. w Mauzoleum Pamięci Harcerstwa w Skulsku została odsłonięta tabliczka epitafijna jej poświęcona. Pośmiertnie otrzymała Krzyż Armii Krajowej (Londyn 1978).

W czerwcu 1945 r. poślubiła Mirosława Szewczuka (1909–1986), w związku tym miała czworo dzieci.

– Encyklopedia Gdyni, Gdynia 2006, s. 680; Komorowski K., Konspiracja pomorska 1939–1947. Leksykon, Gdańsk 1993; Słownik Biograficzny Konspiracji Pomorskiej 1939–1945, t. 3, Toruń 1997, s. 148–149; – [E.], Szczep harcerski otrzymał imię Jadwigi Roteckiej-Szewczukowej, „Dziennik Bałtycki” 1968, nr 140, s. 4; Drzewuska M., Jadwiga Rotecka-Szewczukowa, „Pomorze” 1989, nr 2, s. 7-8; Nowaczyk K. Anioł małej Jadźki [online] https://docplayer.pl/5141754-Pierwsza-zasada-strategii-trafna-ocena-wroga-od-maja-1940r-rozpoczela-prace-w-konspiracji-jako-najblizsza-wspolpracownica-i-laczniczka-hm.html; Polkowski B., Jadwiga Rotecka-Szewczukowa nie żyje, „Dziennik Bałtycki” 1959, nr 125, s. 2; – Bolduan R., Podgóreczny M., Bez mundurów odc. 84, „Dziennik Bałtycki” 1961, nr 254, s. 2; Buller A., Wódz gdyńskich harcerzy, „Pomerania” 1985, nr 11, s. 24; Chrzanowski B., Gąsiorowski A., Steyer K. Polska Podziemna na Pomorzu w latach 1939-1945, Gdańsk 2005; Gąsiorowski A., Szare Szeregi na Pomorzu 1939–1945, Toruń 1998; Harcerki 1939-1945, Warszawa 1983; Jankowski J., Harcerstwo Pomorza Gdańskiego i Kujaw 1911–1945, Toruń 1988; Kuligowski Z., Radys B., Harcerstwo gdańskie 1945–1973, Gdańsk 2015, s. 43, Leksykon Chorągwi Gdańskiej ZHP pod red. Z. Kuligowskiego, Gdańsk 2015, s. 80, Małszycki D., Harcerstwo w Gdyni, Gdynia 1997, s. 11–13, 56; Narski Z., Pierwsza Morska Kompania Szarych Szeregów, „Pomerania” 1978, nr 1, s. 16; Salmonowicz S., Kobiety z lat 1939–1945, „Pomerania” 2013, nr 12, s. 31; Stutthof [praca zbiorowa], Warszawa 1988, s. 131; Śmierzchalski A., Spod znaku lilijki, Gdynia 2011, s. 18, 44, 221; – Archiwum Pomorskie Armii Krajowej w Toruniu, teczka Rotecka Jadwiga, JK – 170/170 Pom.; – Inskrypcje nagrobne.

Dariusz Szczecina