Bronisław Szafrański (1924–2017), harcmistrz, uczestnik drugiej konspiracji niepodległościowej (1950–1953), kwatermistrz hufców gdańskich i Gdańskiej Chorągwi Harcerstwa (1957–1966).

Urodził się 29 października 1924 w Wolnym Mieście Gdańsku w polskiej rodzinie Józefa (1903–1976), woźnego w Komisariacie Generalnym RP w II WMG i marynarza na ORP „Kaszub” i Anny Turek (1902–1985). Miał braci: Romana (1926–1997) i Zygmunta (1931–2016) i siostrę Wandę, zamężną Karamara (1927–2002).

Do 1939 roku uczęszczał do Polskiej Szkoły Powszechnej im. J. Piłsudskiego Gdańskiej Macierzy Szkolnej, która mieściła się w tzw. Domu Polskim przy obecnej ul. Wałowej. W niej w 1933 roku wstąpił do gromady „Wilczków” phm. Jana Ożdżyńskiego (pierwsza harcerska ofiara wojny 1 września 1939) a w 1935 do Drużyny Harcerzy im. T. Kościuszki III Hufca Gdańskiej Chorągwi Harcerzy. Brał udział w koloniach, obozach i zimowiskach organizowanych na terenie Polski, w 1938 roku zdobył stopień ćwika.

Po wybuchu II wojny światowej rodzina została wysiedlona z Gdańska – schronienie i pracę znalazła w Łodzi. Do polskiego Gdańska rodzina wróciła w kwietniu 1945, a Bronisław do 1953 pracował jako sokista i pracownik socjalny PKP, magazynier w drukarni Miejskich Zakładów Graficznych i sekretarz Rady Okręgowej Zrzeszenia Sportowego „Włókniarz” w Gdańsku. Włączył się też w prace odradzającego się ZHP.

W latach 1945–1949 prowadził 19 (101) Drużynę Harcerzy im. Alfa Liczmańskiego, pełnił funkcję gospodarza w gdańskim rejonie ZHP i członka komendy HOM, a później sekretarza Komendy Hufca Harcerzy Gdańsk-Wrzeszcz. 15 lutego 1949 został mianowany działaczem harcerskim, zdobył też stopień HR. Na obozach Harcerskiej Służby Polsce (1948–1949) w Niechorzu i Osieczowie pełnił funkcje kwatermistrza.

Po włączeniu ZHP do ZMP w latach 1950–1953 zaangażował się w drugą konspirację niepodległościową w harcersko-studenckiej organizacji „SZCZERB” w Gdańsku, dostarczając dla jej potrzeb papier do drukowania ulotek oraz medykamenty. Po dekonspiracji organizacji został aresztowany w grudniu 1953 i skazany na 9 miesięcy więzienia – karę odbywał w kopalni „Dymitrow” w Bytomiu; po amnestii został zwolniony w lipcu 1954. 12 października 1991 Naczelny Sąd Harcerski ZHP wpisał jego nazwisko do „Rejestru Represjonowanych Harcerzy”, a w czerwcu 1992 uzyskał uprawnienia kombatanckie.

W latach 1954–1960 zawodowo pracował w gdańskiej gastronomi, Okręgowym Związku Lekkiej Atletyki i Zarządzie Okręgu PTTK. Do służby harcerskiej powrócił w 1956 – w Hufcu Harcerzy Gdańsk-Śródmieście pełnił funkcję kwatermistrza, a w Hufcu Harcerzy Gdańsk-Wrzeszcz (1959–1960) kwatermistrza i zastępcy hufcowego. W 1961 zweryfikowany został jako harcmistrz i powołany został na stanowisko zastępcy kierownika Wydziału Finansowo-Gospodarczego Gdańskiej Komendy Chorągwi Harcerstwa jako kwatermistrz chorągwi. Był też kwatermistrzem Chorągwianego Ośrodka Kształcenia, kursów żeglarskich w HOM w Pucku i chorągwianych zlotów w Gdańsku (1962 i 1969) i Sztutowie (1968). Wychował kadrę ekonomiczna hufców i chorągwi – szkolił instruktorów na chorągwianych kursach wychowania gospodarczego.

Krótko pracował (1966–1967) w Referacie Wczasów Wydziału Oświaty PMRN w Gdańsku, a następnie w latach 1967–1973 w gdańskim Oddziale PP „Pracownia Konserwacji Zabytków” jako administrator Bazy Produkcyjno-Usługowej i kierownik Działu Zaopatrzenia; wspierał prace związane z odbudową przez PKZ dawnego Dworu Miejskiego – przyszłego Domu Harcerza w Gdańsku. W 1968 zaocznie zdał maturę w III LO w Gdańsku. Przez 5 lat kierował Ośrodkiem Kolonijno-Wczasowym oraz DW „Żeglarz” w Jastrzębiej Górze (1973–1978). Po powrocie do Gdańska w Wojewódzkiej Federacji Sportu w latach 1979–1981 był zatrudniony na stanowisku kierownika administracyjno-gospodarczego. Na emeryturę odszedł 31 grudnia 1981.

Od 1982 działał w Kręgu Harcerzy Wolnego Miasta Gdańska, a od 1992 w HKS „Korzenie” przy Komendzie Chorągwi oraz angażował się w pracę pomorskich struktur Związku Byłych Więźniów Politycznych i Osób Represjonowanych.

Zmarł 22 czerwca 2017. Został pochowany z harcerską asystą na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku. Był odznaczony Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego (1964), Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP” (1970) z „Rozetą-Mieczami” (1993), odznakami honorowymi: „Za zasługo dla Gdańska” (1962) i „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1968), Kapituła Medalu „Niepokorni na Politechnice Gdańskiej 1945–1989” przyznała mu w 2010 medal za godną postawę, wspieranie i działanie na rzecz odzyskania przez Polskę suwerenności. W 1968 otrzymał honorowy stopień Harcmistrza PL. Ma tabliczkę epitafijną w Mauzoleum Pamięci Harcerstwa w Skulsku (2019).

W roku 1953 w Gdańsku poślubił Stefanię Prabucką (1926–2014), ST. kasjerkę BP „Orbis”. Miał córkę Barbarę (zamężną Wencka (ur. 1958), wykształcenie średnie, i syna Bogdana (ur. 1961), technik.

– Fajkowski J., Polak T. „Z dziejów konspiracyjnego harcerstwa polskiego 1944-1955 (nieznane karty)”, W. 1993, s. 54-63; „Gdańsk, jego dzieje i kultura” red. F. Mamuszka, W. 1969, s. 578-580; Kuligowski Z., Radys B. „Harcerstwo gdańskie 1945-1973” G. 20015, s. 60; „Leksykon Chorągwi Gdańskiej ZHP” red. Z. Kuligowski, G. 2018, s. 52; Puchała „Poczet…” t. 2, s. 614; Rusinek B., Szczurek Z. „Dzieje drugiej konspiracji niepodległościowej na Pomorzu Gdańskim w latach 1945-1956”, G. 1999, s. 369-375; Rusinek B. Szczurek Z. „Konspiracyjne organizacje niepodległościowe działające na Pomorzu Gdańskim w latach 1945-1955” G. 1994, s. 166-169; kserokopie z arch. Z. Kuligowskiego: Deklaracja przynależności B. Szafrańskiego do HKS „Korzenie” z 1992, Książeczka służbowa ZHP z 1947, Kwestionariusz harcmistrza z 2015, Kwestionariusz osobowy z 1966, Legitymacja członka starszyzny ZHP z 1949, Przebieg pracy harcerskiej B. Szafrańskiego z 1992, Wniosek o nadanie Krzyża „Za Zasługo dla ZHP z Mieczami” z 1992, „Zaproszenie” i zdjęcia z uroczystości na Politechnice Gdańskiej z 2010, zdjęcia rodzin Szafrańskich i Turków z lat 30-tych XX w., dok. W pos. Rodziny; inf. hm. Romana Zagórskiego.

hm. Zenon Kuligowski