pytania i odpowiedzi – stopnie i próby

Kategorie:
Data publikacji:

wróć do: Chorągwiana Komisja Stopni Instruktorskich

w jakim stroju przychodzimy na spotkanie z komisją?

W mundurze. Regulaminowym. Komisja też w takich będzie.

Komisja nie będzie mierzyć, czy plakietki są ponaszywane na odpowiedniej wysokości, ale odpowiednie spodnie czy podstawowe zasady noszenia oznaczeń są wymagane. W szczególności:

  • mundury typu „musztarda” wyszły z użycia 10 lat temu
  • do munduru nie nosimy spodni w kamuflażu; do munduru wodnego nie nosimy ich tym bardziej
  • na fladze Polski nie umieszczamy żadnych oznaczeń, przypinek itp.

jak wygląda procedura otwierania próby?

  1. znajdujemy chętnego opiekuna próby spełniającego wymagania Systemu Stopni Instruktorskich
  2. wspólnie z opiekunem układamy próbę
  3. minimum 7 dni przed terminem posiedzenia ChKSI wysyłamy mailem zgłoszenie wraz z proponowanymi zadaniami
  4. wraz z opiekunem przybywamy na ChKSI i przedyskutowujemy próbę z Komisją
  5. Komendant Chorągwi otwiera próbę rozkazem

co powinno zawierać zgłoszenie chęci otwarcia próby?

  • dane kandydata
    • imię i nazwisko, posiadany stopień instruktorski
    • numer karty członkowskiej
    • przydział służbowy
    • nr rozkazu zaliczającego służbę instruktorską za ostatni rok
    • e-mail, telefon
  • dane opiekuna
    • imię i nazwisko, posiadany stopień instruktorski
    • numer karty członkowskiej
    • przydział służbowy
    • nr rozkazu zaliczającego służbę instruktorską za ostatni rok
    • e-mail, telefon
  • proponowane zadania próby z zaznaczeniem, które wymogi próby wg SSI wyczerpują poszczególne zadania*
  • jeśli proponujemy, by Komisja uznała któreś z wymagań próby za spełnione na podstawie p. 16.d SSI – wyraźną informację z opisem uzasadnienia
  • preferencje godzinowe co do zjawienia się przed Komisją (średnio otwarcie i zamknięcie próby zajmuje ok. 30 minut)

Wszystkie te informacje zawieramy zwykłym tekstem w mailu – nie ma tu formularza i jest to celowe. Oczywiście wymóg zaliczenia służby instruktorskiej nie dotyczy kandydatów otwierających próbę przewodnikowską.

* – Jeśli dane zadanie jest „większe” i ma wyczerpywać więcej niż 2-3 wymagania SSI, prosimy rozpisać je na pod-zadania, na przykład tak:

(próba phm.) W rodzinnym miasteczku zorganizuję cykl festynów promujących relacje i więzi sąsiedzkie (SSI 3), w tym:

    1. zorganizuję zespół instruktorski, który będzie organizował festyny (SSI 4)
    2. pozyskam strategicznego partnera – sponsora cyklu festynów spośród lokalnych przedsiębiorstw (SSI 12)
    3. pozyskam środki finansowe na przeprowadzenie festynów ze źródeł publicznych (SSI 16)
    4. będę odpowiadać za promocję festynów w mediach; w tym celu ukończę warsztaty z promocji i kontaktów z mediami (SSI 2, 8)

Dla wygody podajemy przykładowy schemat rozpisania próby (ODT), ale prosimy nie traktować go jak formularza do wypełnienia – dowolna inna forma zawierająca te same informacje będzie tak samo dobra. Warto zwrócić uwagę na tabelkę na samym dole przykładu, dzięki przygotowaniu takiego zestawienia nie pominiecie żadnego z wymagań.

jakie „papiery” trzeba przynieść na otwarcie próby?

Faktycznie na papierze: żadne. Wszystko można dostarczyć przez Sieć.

Do momentu otwierania próby KSI powinna otrzymać od bezpośredniego przełożonego kandydata oświadczenie następującej treści – najlepiej mailem, może też być na papierze:

„​Rekomenduję otwarcie kandydatowi próby harcmistrzowskiej. Potwierdzam, że kandydat ma opłaconą na bieżąco podstawową składkę członkowską i figuruje w Ewidencji ZHP.”

co z kartą próby?

Nie stosujemy już kart prób. Praktyka pokazała, że niczego one nie wnosiły, były tylko formularzem do wypełnienia przy otwarciu i następny raz kandydat zaglądał do nich, przygotowując sie do zamknięcia.

Karta próby ma głęboki sens przy próbach na stopnie harcerskie. Przy próbach podharcmistrzowskich i harcmistrzowskich, realizowanych przez dorosłych ludzi korzystających na co dzień z licznych narzędzi IT, papierowa karta była anachronizmem.

ile zadań powinna liczyć próba?

Nie ma tu reguły. Przed Komisją otwierano już dobrze ułożone próby liczące 3 zadania, a zdarzały się i takie liczące 8 zadań.

Na pewno NIE obowiązuje reguła, że każde z wymagań próby powinno być realizowane osobnym zadaniem.

jak powinna wyglądać praca harcmistrzowska?

Praca harcmistrzowska NIE ma być rozprawą naukową!

Celem tego zadania jest przełożenie zebranych dotychczas doświadczeń kandydata na jakąś trwałą formę, z której będą mogli korzystać inni instruktorzy. Praca harcmistrzowska ma być narzędziem do wykorzystania przez innych, a nie dowodem, że kandydat „rozumie harcerstwo”.

Tematyka pracy może być niemal dowolna, o ile finalny materiał będzie przydatny kadrze ZHP i będzie przynajmniej częściowo oparty na doświadczeniach autora. Forma pracy nie jest w żaden sposób narzucona – może to być propozycja programowa, program komputerowy z dokumentacją, serwis internetowy albo poradnik dla kwatermistrzów baz obozowych.

co należy przedstawić na Konferencji Harcmistrzowskiej?

Nic. Formuła konferencji harcmistrzowskich została zmieniona. Obecnie ChKSI wraz z Komendą Chorągwi i MAK zamierza organizować seminaria harcmistrzowskie, będące tym, czego oczekuje SSI – forum wymiany poglądów i doświadczeń na poziomie harcmistrzowskim. Każde z seminariów będzie poświęcone pojedynczemu tematowi. Mamy nadzieję, że taka formuła pozwoli na ciekawe, stymulujące dyskusje w gronie osób zainteresowanych danym tematem.

jak zmienić zadanie w trakcie próby?

Jeśli któreś z zadań próby straciło sens, stało się niemożliwe do zrealizowania itd., jak najbardziej można je zmienić. W tym celu prosimy skontaktować się z KSI i opisać sytuację, podając, które zadanie zmieniamy i na jakie. Zmiany zadania na podobne (gdy nie zmiana nie modyfikuje istotnie całej konstrukcji próby) dokonujemy mailowo. Jeśli proponowana zmiana istotnie wpłynęłaby na kształt próby, będziemy musieli się spotkać i sprawę przedyskutować, zapraszamy wówczas na najbliższe posiedzenie KSI.

jak zmienić opiekuna próby?

Dokładny tok postępowania zależy od sytuacji, ale ogólnie rzecz biorąc, dotychczasowy opiekun lub sam kandydat powinni skontaktować się z KSI i przedstawić sytuację. W większości przypadków będziemy dążyli do poznania opinii dotychczasowego opiekuna próby, a następnie do spotkania z kandydatem i proponowanym nowym opiekunem na KSI, aby jeszcze raz przedyskutować próbę i nasze oczekiwania, kandydat opowiedział o dotychczasowych postępach, tak żeby wszystkie strony miały jasność sytuacji. W razie trudności logistycznych jak najbardziej wchodzi również w grę załatwienie tego zdalnie, zwłaszcza przy próbach wyższych niż przewodnikowska.

jakie „papiery” trzeba przynieść na zamknięcie próby?

Naprawdę na papierze – wyłącznie kartę próby, o ile się ją ma.

Przed zjawieniem się na komisji przysyłamy mailem:

  1. raport z przebiegu próby, zgodnie z postanowieniami SSI* – minimum tydzień wcześniej
  2. opinię właściwego komendanta o działaniu kandydata w okresie próby wraz z następująca formułką:
    Rekomenduję zamknięcie kandydatowi próby harcmistrzowskiej z wynikiem pozytywnym. Potwierdzam, że kandydat ma opłaconą na bieżąco podstawową składkę członkowską, figuruje w Ewidencji ZHP i ma zaliczoną służbę instruktorską za ostatni rok.
  3. pracę harcmistrzowską – minimum 2 tygodnie wcześniej!

Przy samym zamknięciu trzeba będzie podpisać oświadczenie o treści:
Nieodpłatnie udzielam ZHP oraz Chorągwi Gdańskiej ZHP niewyłącznej, nieodwoływalnej licencji na wykorzystywanie w ramach działalności statutowej na wszystkich polach eksploatacji utworów powstałych w wyniku realizacji próby harcmistrzowskiej.
(jest to przełożenie na język prawny postanowień p. 23, p. 27.d i p. 59.a Systemu Stopni Instruktorskich).

* – warto zwrócić uwagę, że zmieniony w 2017 r. System Stopni Instruktorskich znacząco rozszerzył oczekiwany zakres tego raportu – obecnie ma to być raport z przebiegu próby, zrealizowania wymagań i spełnienia warunków zamknięcia próby oraz z osiągnięcia poziomu opisanego w idei stopnia. Sam opis wykonania zadań próby to jedynie niewielka część oczekiwanego zakresu treści!

jak rozumieć wymagania stopni phm i hm dotyczące służby?

W idei stopnia przewodnika czytamy:

Ma świadomość wychowawczej roli służby w harcerstwie.

W idei stopnia podharcmistrza czytamy:

Systematycznie stosuje służbę jako narzędzie harcerskiej pracy wychowawczej.

co zostało jeszcze rozwinięte wśród wymagań tego stopnia:

W swojej pracy instruktorskiej świadomie wykorzystuje służbę.

Idea stopnia harcmistrza zawiera ogólniejszy zapis:

Po mistrzowsku stosuje harcerski system wychowawczy. […] Potrafi inspirować i organizować swoje środowisko do potrzebnego społecznie działania.

Sensem wszystkich tych odwołań do służby na poszczególnych szczeblach jest wykorzystywanie służby przez instruktora jako narzędzia wychowawczego. Nie chodzi o własnoręczne pełnienie służby przez kandydata, a o osiąganie celów wychowawczych za pośrednictwem podejmowania się służby wraz ze swym środowiskiem.

Nie należy powyższego mylić z wymaganiem nr 4 stopnia przewodnika:

Podejmuje stałą służbę w swoim harcerskim środowisku.

W tym wymaganiu faktycznie chodzi o osobistą służbę kandydata na instruktora, ale jego celem jest realizowanie próby w ramach długofalowego zaangażowania w konkretnym środowisku; jest to zupełnie co innego niż umiejętność wychowawczego wykorzystania pełnienia służby przez harcerzy.

czym jest „zadanie na poziomie chorągwi lub Związku” z wymagania nr 8 próby harcmistrzowskiej?

W sytuacji modelowej chodzi o dwie rzeczy:

  1. skonfrontowanie się z różnorodnością warunków, w jakich funkcjonuje harcerstwo na przestrzeni województwa lub większej; może to być związane z bezpośrednią pracą ze środowiskami działającymi w różnych warunkach, może być realizowane przez współpracę w prowadzonym przez siebie zespole z ludźmi z różnych środowisk, o ile obszar działań zespołu w naturalny sposób zestawi kandydata ze zróżnicowanymi uwarunkowaniami tych środowisk (sam fakt działania w zespole zrzeszającym kadrę z różnych środowisk nie musi wystarczyć, jeśli zespół zajmuje się pośrednim wsparciem wychowania – IT, promocją, logistyka itp.);
  2. działanie przypisane w naszym systemie do poziomu chorągwi lub centralnego: kurs phm, pociągnięcie referatu metodycznego, pociągnięcie MHZKK, ruszenie nowej specjalności w kilku hufcach, zrobienie dużej chorągwianej imprezy o własnym programie wychowawczym („Rodło”, Spartakiada HDWiŻ) itp.

Nie każde przedsięwzięcie umocowane organizacyjnie na poziomie chorągwi lub GK spełni wymagania próby hm – np. typowy kurs przewodnikowski na ogół go nie spełni, bo jest to działanie standardowo realizowane na poziomie HZKK i organizowanie go przez zespół chorągwiany czy centralny nie podnosi szczególnie jego trudności, a więc i wartości instruktorskiej dla kandydata. W szczególności, oczekiwań tych nie spełniają działania o charakterze innym niż wychowawczy, a jedynie w wielkiej skali (np. obsługa techniczna dużych imprez).

hm. Andrzej Sawuła HR
przewodniczący ChKSI

Najnowsze wpisy

|BADŹ Z NAMI NA BIEŻĄCO|

Związek Harcerstwa Polskiego
Chorągiew Gdańska

im. Bohaterów Ziemi Gdańskiej
ul. Za Murami 2-10, 80-823 Gdańsk

tel.: (58) 301 13 27

Administrator: Aleksandra Guzik aleksandra.guzik@zhp.net.pl