Roman Koturbasz (1947–2015), harcmistrz, poligraf, komendant Gdańskiej Chorągwi ZHP (1990–1991) i członek GK ZHP (1991). Urodził się 15 lipca 1947 w Gdańsku w rodzinie Michała (1908–1984) i Jadwigi ze Starzyńskich (1914–2002). Miał brata Piotra (1950–2013), inżyniera. W 1965 ukończył szkołę średnią i zdał maturę w II Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku, a następnie rozpoczął pracę w Pracowni Pomiaru Hałasu i Drgań Instytutu Morskiego w Gdańsku jako pracownik techniczny.

Do ZHP wstąpił w czerwcu 1961 do 16 Gdańskiej Drużyny Harcerzy im. A. Małkowskiego „Czarna Szesnastka”, którą prowadził hm. Witold Rusiniak w Hufcu Harcerstwa Gdańsk-Wrzeszcz; związał się zwłaszcza z działającą przy drużynie Pocztą Harcerską, która obsługiwała także imprezy hufca i chorągwi. W 1962 został przybocznym, a następnie drużynowym zuchowym w Szkole Podstawowej nr 24; w 1964 otrzymał stopień przewodnika. W latach 1967–1968 kierował Referatem Zuchowym Komendy Hufca ZHP, a w 1968, już jako podharcmistrz, mianowany został komendantem Szczepu Harcerskiego „Konary” przy Szkole Podstawowej nr 64 w Gdańsku-Wrzeszczu oraz podjął pracę jako magazynier Komendy Chorągwi ZHP. Stopień harcmistrza uzyskał w marcu 1976.

W latach 1970–1994 pracował w Instytucie Technologii Elektronicznej Politechniki Gdańskiej jako pracownik techniczny, technik i mistrz poligrafii – w kadencji 1990–1993 był członkiem Senatu uczelni.

W październiku 1980 współtworzył gdański Krąg Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, wspomagając długoletniego komendanta hm. Witolda Rusiniaka w wydawaniu kwartalnika kręgu „ONC”, organizacji Harcerskiej Służby Zjazdowej na I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” (Gdańsk, wrzesień/październik 1981) i prowadzeniu działalności informacyjno-szkoleniowej na kręgowym Harcerskim Uniwersytecie Społecznym oraz wspomaganiu „Białej Służby” podczas pielgrzymek papieża Jana Pawła II do Polski (1983, 1987).

24 lutego 1990 wybrany został zastępcą Przewodniczacego Rady Chorągwi Gdańskiej ZHP a 18 maja 1990 Komendantem Chorągwi. Rada Naczelna ZHP 12 stycznia 1991 wybrała go członkiem Głównej Kwatery ZHP, a Naczelnik ZHP mianował swoim Pełnomocnikiem ds. Wizyty Papieża Jana Pawła II w Polsce. Wszystkie te funkcje pełnił społecznie, a zrezygnował z nich w 1991: 16 czerwca z funkcji Komendanta Chorągwi i 14 grudnia z członkostwa w GK ZHP. W latach 1967–1970 był komendantem wielu kolonii zuchowych, obozów i zimowisk harcerskich, zgrupowań i konferencji instruktorskich. Po 1991 wspierał harcerstwo z pozycji zawodowych i Ruchu Przyjaciół Harcerstwa.

W 1994 podjął pracę jako kierownik techniczny Drukarni „Misiuro” w Gdańskua, a od 2008 do emerytury w 2013 pracował jako instruktor warsztatu poligraficzno-introligatorskiegon Koła Gdańskiego Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta.

Był aktywny w strukturach NSZZ „Solidarność” – współtworzył Komisję Zakładową na Politechnice Gdańskiej (1980–1981), Kościelnej Służby Mężczyzn „Semper Fidelis” Diecezji Gdańskiej (1987–1988) i Związku Piłsudczyków RP jako współtwórca Okręgu Gdańskiego tej organizacji (1988–2015). W latach osiemdziesiątych XX w. był skarbnikiem Społecznego Komitetu Budowy Pomnika marszałka J. Piłsudskiego w Gdańsku. Od 2006 do śmierci był działaczem Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta – w 2009 założył w Gdańsku Fundację „Społecznie Bezpieczni” (społeczny prezes zarządu do 2015) wspierającą powoływanie przedsiębiorstw działających na polu edukacji społecznej, zatrudniających bezrobotnych.

Zmarł 31 lipca 2015 w Gdańsku i został pochowany na gdańskim Cmentarzu Garnizonowym. Ma tabliczkę epitafijną w Mauzoleum Pamięci Harcerstwa w Skulsku. Był wyróżniony przyznanym przez Naczelnika ZHP Medalem im. A. Małkowskiego (1990), Odznaką Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej i Honorową Odznaką Ofensywy Zuchowej.

Towarzystwo Pomocy św. Brata Alberta (za zgodą Ministra Rodziny, Pomocy i Polityki Społecznej rządu RP) w 2016 ustanowiło cykliczną nagrodę honorową „Pomagacz Roku im. Romana Koturbasza” (tytuł i statuetka).

W 1975 zawarł związek małżeński z Ewą Damrat (ur. 1954, nauczycielka). Miał córki Martę (zamężną Chlewicka ur. 1976, mgr inż. Chemii, nauczycielka, zam. w Gdańsku) i Barbarę (zamężną Dumara, ur. 1987, filolog angielski, tłumaczka, instruktorka ZHR, zam. w Warszawie).

– Kuligowski Z., Radys B, Harcerstwo gdańskie 1945-1973, Gdańsk 2015, s. 170; Leksykon Chorągwi Gdańskiej ZHP, red. Z. Kuligowski, Gdańsk 2018, s. 18, 75, 119, 125; Puchała S., Poczet…, t. 1, s. 727; kserokopia druku MR,PiPS „Nagroda Pomagacz Roku im. Romana Koturbasza”, Warszawa 2017; www.wncyklopediagdanska.pl – Komendanci Chorągwi Gdańskiej; inf. żony Ewy Koturbasz.

hm. Zenon Kuligowski