![](https://gdanska.zhp.pl/wp-content/uploads/2024/07/Zuzanna-300x300.jpg)
Promocja i wsparcie wolontariatu
Razem ku Lepszej Przyszłości: Długoterminowy Wolontariat z Pasją Jeśli szukasz sposobu na wniesienie pozytywnych zmian w swoje życie i życie innych, rozważ długoterminowy wolontariat –
ZHP Chorągiew Gdańska
ul. Za Murami 2-10, 80-823 Gdańsk
NIP: 583-296-90-85
tel.: (58) 301 13 27
6 maja 2019
Stanisław Sobieniak pseud. „Fikus” i „Figus” (1932–2018), harcmistrz, uczestnik konspiracji w Chorągwi Mazowieckiej Szarych Szeregów (Ul Puszcza), komendant Hufca ZHP Gdańsk-Wrzeszcz (1963–1966), przewodniczący Chorągwianych Komisji Rewizyjnych i Instruktorskich (1970–1977).
Urodził się 16 marca 1932 w Milanówku w woj. warszawskim. Był synem Władysława (1900–1980) mistrza ślusarskiego zatrudnionego w Dyrekcji Warszawskiej PKP i Wiktorii z Olszewskich (1901–1987). Miał siostrę Wandę, zamężną Szajder, (1924–1987) i braci: Andrzeja (1926-2008), mgr inż. mechaniki, i Czesława (1928-2008), pracownika umysłowego. Edukację rozpoczął już po wybuchu II wojny światowej – w latach 1943–1945 pobierał ją również na tajnych kompletach. Od czerwca 1944 należał w Milanówku do III Oddziału „Zawiszaków”, najmłodszego członu Szarych Szeregów i brał udział w akcjach małego sabotażu oraz wywiadu (cała rodzina Sobieniaków była zaangażowana w konspiracji antyhitlerowskiej). Po wyzwoleniu był zastępowym i przybocznym w 148 Drużynie Harcerzy im. R. Traugutta przy Szkole Powszechnej nr 2 w Milanówku w Chorągwi Mazowieckiej.
W marcu 1946 rodzina przeniosła się do Gdańska – ojciec Stanisław zatrudnił się w Przedsiębiorstwie Robót Czerpalnych i Podwodnych, a on sam kontynuował naukę i działalność harcerską. W latach 1946–1948 był drużynowym zorganizowanej przez siebie drużyny harcerskiej przy Szkole Powszechnej nr 11 na gdańskich Stogach w Gdańsko-Morskiej Chorągwi Harcerzy. Jako uczeń I Gimnazjum i Liceum wstąpił do 1 Gdańskiej Drużyny Harcerzy w Hufcu Harcerzy Gdańsk-Śródmieście i jednocześnie w latach 1948–1949 prowadził kolejną drużynę przy Szkole Powszechnej nr 6 w Gdańsku. Stopień drużynowego po próbie uzyskał w lutym 1949.
Ojciec i bracia za działalność w AK i pomoc osobom biorącym udział w tzw. II konspiracji niepodległościowej zostali aresztowani, skazani i więzieni w latach 1950–1957. Stanisław przerwał naukę (szkołę średnią ukończył w II LO dla Pracujących w Gdańsku w 1956) i w 1949 podjął pracę zawodową jako stażysta w gdańskich przedsiębiorstwach: budowlanym i wod-kan a następnie do 1956 w gdańskim Wydziale Oświaty (1950–1652), Zakładach Nawozów Fosforowych i Teatrze Lalek „Łątek” jako pracownik umysłowy.
Po reaktywowaniu ZHP zorganizował i prowadził w latach 1957–1958 19 Drużynę Harcerzy przy VI LO – Hufiec Harcerzy Gdańsk-Śródmieście (wychowankiem tej drużyny był Jerzy Szymański (1943–2014) komendant Chorągwi Gdańskiej ZHP w latach 1973–1977). Od 1957 pracę społeczną w organizacji łączył z pracą etatową – jako instruktor w Wydziale Gospodarczym (1957–1958) i kierownik Wydziału Młodszoharcerskiego (1960–1963) Komendy Chorągwi. W 1963 objął funkcję komendanta Hufca ZHP Gdańsk-Wrzeszcz, którą sprawował do grudnia 1966 (w 1964 hufiec otrzymał sztandar). Stopień podharcmistrza otrzymał w 1958, a harcmistrza w 1959.
Od marca 1964 do przejścia na emeryturę w listopadzie 1990 pracował zawodowo w Gdańskim Oddziale PP Pracownie Konserwacji Zabytków na stanowiskach: kierownika działu, bazy przedsiębiorstwa w Gdańsku i Tallinie oraz zastępcy dyrektora oddziału ds. administracyjno-ekonomicznych. Miał znaczący udział w budowie i wyposażeniu przez PKZ oddanego do użytku w 1970 gdańskiego Domu Harcerza (odbudowanego z ruin dawnego Dworu Miejskiego).
W latach 1970–1977 pełnił funkcję przewodniczącego: Komisji Rewizyjnej (1970–1974) i Komisji Instruktorskiej (1974–1977, ob. Sąd Harcerski) Chorągwi Gdańskiej ZHP im. Bohaterów Ziemi Gdańskiej. Był delegatem na Zjazdy ZHP: II/XIX (1959) i V/XXII (1973). W okresie aktywności harcerskiej prowadził wiele obozów, zimowisk i kursów instruktorskich, a także jedną z tras II Harcerskiego Rajdu Pomorskiego (1961); w 1962 był zastępcą komendanta Zlotu Chorągwi Gdańskiej ZHP „X wieków Gdańska”. W 1970 otrzymał honorowy stopień Harcmistrza PL, a w 1974 wyróżnienie Chorągwi Gdańskiej: „Za długoletnią zaangażowaną pracę instruktorską w ZHP”.
Po przejściu na emeryturę wspierał Harcerski Krąg Seniorów „Korzenie”, a gdy zły stan zdrowia „uwięził” go w domu – dzielił się swoją wiedzą i materiałami ikonograficznymi z autorami opracowań z zakresu historii chorągwi Gdańskiej ZHP. Od 1975 był członkiem ZBOWiD – od 1990 Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych.
Zmarł 21 maja 2018. Pochowany został z honorami harcerskimi na cmentarzu w Gdańsku-Oliwie. Żegnając go, w laudacji powiedziałem: „Przybyliśmy tu nie tylko, by towarzyszyć zmarłemu w jego ostatniej ziemskiej drodze, ale by także zaświadczyć, że był on wzorem osobowości dla kilku pokoleń gdańskich harcerzy, że wychował wielu swoich następców, że Przyrzeczenie i Prawo Harcerskie było drogowskazem całego jego życia. Dziękujemy za wierność harcerskim ideałom i życie przepełnione umiłowaniem Ojczyzny”. Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1985), Srebrnym (1971) i Złotym (1976) Krzyżem Zasługi, srebrnym medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (2005), Krzyżem Armii Krajowej (1995), Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP” (1970), Krzyżem „Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych” (1995), Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1973) i złotą odznaką „Za Opiekę nad Zabytkami” (1990), srebrną odznaką „Opiekuna miejsc pamięci narodowej” (1977) oraz regionalnymi odznakami honorowymi: „Za Zasługi dla Gdańska” (1962) i „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1968).
W 1973 w Gdańsku zawarł związek małżeński ze Zdzisławą Bielawską (ur. 1947, inż. Budownictwa w PKZ). Miał syna Adama (ur. 1974), inż. elektryka i magistra zarządzania, zam. w Gdańsku).
– Kuligowski Z., Radys B., „Harcerstwo gdańskie 1945-1973”, G. 2015, s. 103, 170, 184, 187; „Leksykon Chorągwi Gdańskiej ZHP” pod red. Z. Kuligowski, G. 2018, s. 73-75; Pettyn A., „Milanówek ‘Mały Londyn’”, Grodzisk Mazowiecki 2004, s. 315, 339-342; Puchała „Poczet…” t. 2, s. 536; Pykosz Z., „Kalendarium wydarzeń Gdańskiej Chorągwi ZHP 1945-1991:, G. 1991, druk powielany na prawach mps, s. 12-13; Sowiński T., „Jedwabna konspiracja”, W. 1988, s. 147; „Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej Gdańskiej Chorągwi ZHP za lata 1969-1974” i „Kwestionariusz Osobowy” S. Sobieniaka – Arch. Komendy Chorągwi Gdańskiej ZHP; „Oświadczenie Wacława Wdowiaka pseud. ‘Las’”, Milanówek 23 I 1975, rks, dok. w pos. Rodziny a kopia w pos. autora; „Tekst pożegnalny hm. S. Sobiesiaka” wygłoszony przez Z. Kuligowskiego na pogrzebie 26 V 2018, rps w pos. rodziny i autora; „autobiografia S. Sobieniaka”, mps z 11 VII 2014, dok. w posiadaniu rodziny i autora; „Akta personalne S. Sobieniaka” – arch. PP Pracownie Konserwacji Zabytków w Warszawie; „Kwestionariusz harcmistrza S. Sobieniaka”, G. 2015, kopia w posiadaniu autora.
hm. Zenon Kuligowski
Czuwajcie – to znaczy postępujcie tak, by móc szczęśliwie żyć.
Razem ku Lepszej Przyszłości: Długoterminowy Wolontariat z Pasją Jeśli szukasz sposobu na wniesienie pozytywnych zmian w swoje życie i życie innych, rozważ długoterminowy wolontariat –
Harcerska Akcja Letnia to świetna okazja, by spróbować nowych rzeczy. Ważnym elementem harcerskiego wychowania jest zdobywanie doświadczenie na wodzie Okazję, by pożeglować, mieli członkowie Hufiec
Bliskość natury, dźwięki gitary, zabawa, uśmiech i przyjaźń – Harcerskie Akcje Letnie w naszej chorągwi trwają w najlepsze Podczas obozów i kolonii dzieci i młodzież
Związek Harcerstwa Polskiego
Chorągiew Gdańska
im. Bohaterów Ziemi Gdańskiej
ul. Za Murami 2-10, 80-823 Gdańsk
tel.: (58) 301 13 27